Cạnh tranh bằng sự sáng tạo
Vòng xoay khởi nghiệp 11/05/2018 06:07 Theo dõi Congthuong.vn trên
Cán bộ, nhân viên Trung tâm Nghiên cứu, tư vấn sáng tạo và phát triển bền vững |
Tâm niệm "làm việc đúng đắn và có ích"
Trong suốt cuộc trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Nguyễn Hồng Long - Giám đốc CCS thường xuyên nhắc đến chữ "duyên". Với vị lãnh đạo khiêm tốn và nhiệt huyết này, cái duyên là điều may mắn đã đưa ông đến với một ngành nghề khởi nghiệp nhiều đam mê nhưng không ít thách thức: "Tôi đến với nông nghiệp hữu cơ là nhờ cái duyên, là nghiệp chọn người chứ không phải người chọn nghiệp. Tuy nhiên, tôi luôn tâm niệm làm việc đúng đắn và có ích là động lực với tất cả mọi người, với cá nhân tôi cũng không ngoại lệ".
Ông Nguyễn Hồng Long chia sẻ, tiền thân của CCS là một nhóm chuyên gia trước đây làm việc cho một số dự án của Tổ chức phát triển công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO) và Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP). Trong quá trình thực hiện các dự án này, nhóm nhận ra nhiều vấn đề bức xúc cả về xã hội, môi trường và kinh tế mà mình có thể góp phần giải quyết. Do vậy, nhóm chuyên gia đứng đầu là ông Long đã quyết định cùng nhau lập ra một tổ chức với tầm nhìn rõ ràng lấy tên là Trung tâm Nghiên cứu, tư vấn sáng tạo và phát triển bền vững. Ba mảng hoạt động chính của trung tâm dựa trên các thế mạnh về công nghệ và nhân sự đã tích lũy được, gồm: Không gian sống xanh (GreenStreet); nông nghiệp hữu cơ (i-nature) và năng lượng tái tạo (Elegance). Ba mảng này đều nhận được giải thưởng do Trung tâm Sáng tạo chống biến đổi khí hậu Việt Nam (VCIC) trao năm 2015.
Đến nay, sau 4 năm thành lập, mảng thành công nhất của CCS chính là nông nghiệp hữu cơ, cả về sản xuất, quy mô và khả năng gọi vốn. Đến nay, tổng số vốn kêu gọi đầu tư lên tới 14 tỷ đồng. Khu vực trang trại của CCS rộng 45ha được đặt tên là Nông trang Xứ sở Dế Mèn, cách Hà Nội khoảng 30km và dự kiến sẽ có chứng chỉ quốc tế đi các thị trường Canada, Mỹ và châu Âu vào tháng 6 tới. Mới đây, sản phẩm của trung tâm đã ký được hợp đồng đầu tiên để xuất khẩu tới Thụy Sĩ.
Theo ông Nguyễn Hồng Long, để có được thành công bước đầu này là do kế thừa Dự án Đổi mới sản phẩm bền vững (SPIN) do Cộng đồng châu Âu tài trợ, mô hình nông nghiệp hữu cơ của trung tâm được xây dựng theo mô hình VAC++ (vườn - ao - chuồng), với các yếu tố kết nối trực tiếp thị trường và ứng dụng công nghệ hữu cơ để khép kín dòng vật liệu trong trang trại. Tại đây có hơn 100 loại cây, con các loại gồm rau, củ, quả, gia súc, gia cầm và cá. Cái hay của mô hình này là khép kín, tức là trang trại tự túc được thức ăn chăn nuôi và phân bón, không phải mua từ bên ngoài. Mô hình được xây dựng ở một khu vực tách biệt trên bãi sông Hồng. Tại đây, phần nhiều là bãi cát và phải sử dụng các công nghệ cải tạo đất để có quỹ đất canh tác màu mỡ. Mô hình này được thiết kế hòa hợp với thiên nhiên: Trên những gò nổi có thể canh tác lâu dài không bị ngập lụt thì trồng cây quanh năm và chăn nuôi. Khu vực nước lên, xuống thường xuyên thì được chia theo vụ: Mùa lũ trồng cây ưa nước; mùa khô trồng cây lương thực làm thức ăn chăn nuôi cho động vật.
"Làm nông nghiệp hữu cơ đòi hỏi sự hy sinh và dấn thân lớn, bởi để có 45ha đất canh tác ở Hà Nội thực sự không dễ. Canh tác nông nghiệp hữu cơ còn chịu nhiều tác động của yếu tố thời tiết tự nhiên. Đất canh tác trung tâm sử dụng là nguồn đất bãi nên phải quy định với đất quỹ 2, tức là chỉ được thuê canh tác trong 5 năm. Đây là thách thức lớn vì chỉ 5 năm, không ai dám bỏ một nguồn tiền lớn để đầu tư" - ông Long cho hay.
Song song với nông nghiệp hữu cơ, các lĩnh vực khác của trung tâm là không gian sống xanh và năng lượng tái tạo cũng có những bước tiến khả quan.
Hỗ trợ mạnh cho doanh nghiệp khởi nghiệp
Dù đã đạt được những thành công bước đầu, nhưng ông Nguyễn Hồng Long rất khiêm tốn: "Nói thành công với một đơn vị khởi nghiệp như CCS hiện nay là còn quá sớm. Bao giờ cộng đồng được hưởng lợi thực sự từ những thành quả nghiên cứu của trung tâm thì mới là thành công. Còn trước mắt, con đường thương mại hóa công nghệ và sản phẩm còn trải dài với nhiều thách thức và khó đoán trước". CCS chọn một mô hình kinh doanh khác biệt, kết nối trực tiếp đến người dùng và áp dụng công nghệ, kỹ thuật sản xuất khó áp dụng ở nơi khác. Mặt khác, sản phẩm mới ở giai đoạn đầu của chu kỳ. Nhưng về lâu dài sẽ có nhiều người học theo. Cách duy nhất để đứng vững và phát triển là duy trì tính cạnh tranh thông qua sáng tạo và cải tiến không ngừng.
Ông Nguyễn Hồng Long chia sẻ, CCS đã may mắn vì tiếp cận được một số khoản hỗ trợ tài chính nhỏ thông qua các chương trình đổi mới công nghệ hay khởi nghiệp. Đây là các hỗ trợ tài chính của nước ngoài trực tiếp cho đơn vị khởi nghiệp sáng tạo, hoặc thông qua một cơ quan quản lý nhà nước. "Tôi nghĩ nhà nước có thể làm được nhiều điều thực tế hơn cho các doanh nghiệp khởi nghiệp, chẳng hạn như cho phép khối tư nhân hoạt động tự do trong tiếp cận tài chính hay tài trợ nước ngoài và giảm sự can thiệp của các cơ quan nhà nước. Đây là động lực rất lớn thúc đẩy các doanh nghiệp khởi nghiệp phát triển" - ông Nguyễn Hồng Long nhấn mạnh.
Sản phẩm của CCS được phát triển theo phương châm "Tốt - Rẻ - Sạch - Tiện". Để phát triển và mở rộng, CCS đang thu hút các đối tác là nhà đầu tư, kinh doanh, tài trợ để có thêm nguồn lực xây dựng tổ chức và đội ngũ nhân lực. |