Giải pháp xanh cho nguồn nước

Hội thảo thu hút sự quan tâm của các chuyên gia trong nước và quốc tế

Hội thảo cũng là hoạt động thiết thực hưởng ứng Ngày Nước thế giới (22/3). Năm 2018, chủ đề của Ngày Nước thế giới là “Nước với thiên nhiên”, nhằm nhấn mạnh vai trò quan trọng của thiên nhiên trong việc bảo vệ nguồn nước, nhất là khi ngày một gia tăng biến đổi khí hậu, thời tiết cực đoan tại Việt Nam và trên thế giới.

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường - Trần Quý Kiên - nhấn mạnh, trong những năm qua, chúng ta đã chứng kiến nhiều loại hình thiên tai khác nhau liên quan đến nước, xảy ra trên mọi miền, gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Điều đáng lưu ý, các hiện tượng thời tiết cực đoan có xu hướng xảy ra thường xuyên và ngày càng khắc nghiệt hơn, với cường độ lớn hơn. Năm 2015 và 2016, người dân khu vực miền Trung, Tây Nguyên và đồng bằng sông Cửu Long đã phải hứng chịu đợt hạn hán lịch sử, vô cùng khắc nghiệt và kéo dài, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới các hoạt động sản xuất kinh tế và đời sống sinh hoạt của người dân trong vùng... Ở miền Bắc và khu vực Bắc Trung bộ lại hứng chịu những trận lũ lụt khốc liệt gây thiệt hại nặng nề như lũ quét ở Mù Cang Chải hồi tháng 8/2017. Đợt mưa lớn trái mùa giữa tháng 10/2017, khiến lưu lượng nước đổ về các hồ tăng cao đột ngột. Lần đầu tiên kể từ khi đưa vào vận hành, hồ Hòa Bình đã phải xả cấp tập 8 cửa đáy với lưu lượng xả lớn nhất là 16.520m^₃/s. Ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long những năm gần đây cũng đã ghi nhận tình trạng sạt lở bờ sông nhiều hơn và nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng và tài sản của người dân.

Trong khi đó, ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm do nước thải đang là vấn đề thách thức lớn ở nước ta hiện nay. Tình trạng xả nước thải chưa qua xử lý hoặc xử lý chưa đạt chuẩn vào nguồn nước vẫn xảy ra thường xuyên và trên diện rộng. Hậu quả là một số con sông đã bị ô nhiễm nghiêm trọng và chất lượng nước của nhiều dòng sông không đáp ứng yêu cầu của các mục đích sử dụng.

Là chuyên gia cao cấp về quản lý tài nguyên nước, ông Abedalrazq Khalil, Ngân hàng Thế giới cũng đưa ra nhận định, nhu cầu về nước ở Việt Nam đang tăng rất cao nhưng khả năng đáp ứng lại giảm mạnh. Một trong những thách thức lớn của tình trạng này là vấn đề nước thải ra sông suối không được xử lý. Thêm vào đó, những tác động của biến đổi khí hậu và thiên tai khiến cho tình hình trở nên trầm trọng hơn.

Đánh giá nguyên nhân trực tiếp và sâu xa của các vấn đề trên, nhiều diễn giả đều xác định, việc khai thác, sử dụng tài nguyên nước chưa bền vững ở cả các quốc gia thượng nguồn cũng như trong nội tại đất nước để đáp ứng cho nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội...

Do vậy, giải pháp được các chuyên gia đưa ra cho Việt Nam trong bối cảnh hiện nay, cần phải tăng cường quản lý tài nguyên nước để ứng phó với tình trạng căng thẳng và rủi ro tăng lên trong nước. Tăng cường hiệu quả sử dụng trong nông nghiệp, bởi có tới 95% nước được sử dụng trong nông nghiệp và thủy sản. Thêm vào đó, phải cải thiện hiệu quả hơn trong đầu tư và tài chính hóa, phù hợp với thực tế ở Việt Nam và mục tiêu đề ra. Chú ý lồng ghép rủi ro về nước và cung cấp dịch vụ nước và vệ sinh vào quy hoạch đô thị…