Hợp tác tài chính APEC: Thúc đẩy đầu tư cơ sở hạ tầng

Nhu cầu đầu tư cơ sở hạ tầng APEC rất lớn

Chủ đề này đã được các nước thành viên APEC đặc biệt quan tâm từ những năm trước đây không chỉ đối với các nền kinh tế đang phát triển và mới nổi, mà cả đối với những nền kinh tế lớn như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Úc và các tổ chức tài chính quốc tế như Ngân hàng Thế giới (WB), ADB... Lý do bởi nhu cầu về vốn đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng của APEC là rất lớn. Theo dự báo của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), trong giai đoạn 2015 - 2020, tổng nhu cầu vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng của khu vực ước tính khoảng 8.000 tỷ USD.

Trong vài năm lại đây, kênh hợp tác tài chính APEC đã có những đóng góp thiết thực vào việc giải quyết nhu cầu đầu tư cơ sở hạ tầng trong khu vực.

Tại Hội nghị Bộ trưởng Tài chính APEC lần thứ 21 (2013), các Bộ trưởng đã thông qua Kế hoạch đầu tư cơ sở hạ tầng (MYPIDI) với trọng tâm tăng cường năng lực cho các cơ quan quản lý xây dựng các dự án hợp tác công - tư (PPP) khả thi về mặt tài chính, phù hợp với điều kiện của khu vực tư nhân. Để triển khai kế hoạch này, Indonesia đã đề xuất sáng kiến xây dựng các trung tâm PPP tại các nền kinh tế thành viên để tập hợp thông tin, kiến thức, kinh nghiệm thực hiện các dự án PPP. Qua đó hỗ trợ các cơ quan quản lý xây dựng các dự án PPP khả thi về mặt tài chính, kết nối giữa nhu cầu đầu tư và khả năng đáp ứng của khu vực tư nhân. Để hỗ trợ phát triển các trung tâm PPP, Indonesia cũng đã đề xuất thành lập Hội đồng tư vấn PPP trong APEC nhằm cung cấp tư vấn cho các nền kinh tế thành lập các trung tâm PPP và thúc đẩy sáng kiến này trong các năm tiếp theo.

Năm 2014, Trung Quốc cũng đã thành lập trung tâm PPP trong khuôn khổ sáng kiến APEC về tài chính cho cơ sở hạ tầng. Trung Quốc đã phối hợp với các nước trong khu vực và các tổ chức tài chính quốc tế tập hợp một loạt các dự án PPP đã được triển khai thành một báo cáo nghiên cứu với những bài học kinh nghiệm rút ra cho từng dự án làm nguồn tư liệu tham khảo. Ngoài ra, Trung Quốc cũng đã đề xuất một lộ trình triển khai thành công các dự án PPP về cơ sở hạ tầng trong APEC với các bước chuẩn bị và triển khai dự án, tạo môi trường thuận lợi cho đầu tư, lựa chọn dự án, ký hợp đồng giữa các bên, triển khai dự án, đánh giá rủi ro…

Năm 2015, Philippines tiếp tục đưa chủ đề phát triển cơ sở hạ tầng thành một trong bốn trụ cột của Kế hoạch hành động Cebu, tập trung vào các mục tiêu thu hút vốn từ khu vực tư nhân thông qua các dự án PPP, huy động nguồn tài trợ dài hạn dành cho cơ sở hạ tầng, nâng cao nhận thức về tầm quan trọng và khởi động các công cụ hỗ trợ cho đầu tư dài hạn, tăng cường cơ sở hạ tầng toàn diện cho phát triển đô thị và kết nối khu vực.

Tại APEC 2016, chủ nhà Peru tiếp nối đề xuất chủ đề phát triển cơ sở hạ tầng vào chương trình ưu tiên thảo luận, tập trung phát triển Cổng thông tin chia sẻ kiến thức PPP tập hợp các thông tin về các dự án trong khu vực bao gồm cả thông tin về khung pháp lý, chính sách, quy trình đấu thầu, lựa chọn dự án, các thông lệ tốt nhất về PPP, danh sách các dự án PPP, danh bạ các doanh nghiệp, nhà quản lý, tư vấn, chuyên gia về PPP trong khu vực.

Trong bối cảnh nhiều nền kinh tế APEC đang nỗ lực để củng cố tài khóa, tiết kiệm chi tiêu, cắt giảm thâm hụt ngân sách…, hợp tác tìm kiếm các giải pháp tài chính đầu tư dài hạn cho cơ sở hạ tầng trong khu vực thông qua các dự án PPP được xem là một giải pháp then chốt. Với vai trò chủ nhà APEC 2017, Việt Nam đã tiếp tục đưa chủ đề “tài chính cho cơ sở hạ tầng” là một ưu tiên thảo luận hợp tác nhằm tăng cường sự tham gia của khu vực tư nhân vào các dự án cơ sở hạ tầng, chia sẻ các kinh nghiệm, thông lệ tốt thực hiện thành công các dự án PPP cơ sở hạ tầng./.