Ảnh minh họa
CôngThương - Hà Nội có nhiều làng nghề truyền thống tồn tại hàng trăm năm, mang đậm giá trị văn hóa lịch sử. Song việc kết hợp giữa phát triển du lịch và làng nghề trên địa bàn thành phố còn hạn chế. Theo bà, đâu là nguyên nhân?
- Ở Hà Nội, việc tổ chức vẫn chưa chuyên nghiệp. Theo tôi, có nhiều nguyên nhân, cả khách quan và chủ quan. Người dân ở các làng nghề rất muốn được làm du lịch, nhưng chưa được trang bị kiến thức, từ việc giao tiếp đến sáng tạo các sản phẩm thủ công phục vụ du lịch.
Các làng nghề đang tồn tại một số hạn chế, ảnh hưởng đến tính bền vững của quá trình phát triển, như: Thiếu mặt bằng sản xuất, ô nhiễm, khả năng cạnh tranh thấp... Hoạt động tuyên truyền, quảng bá, xúc tiến du lịch chưa mang tính chuyên nghiệp do nhận thức và sự phối hợp chưa đồng bộ ở các cấp, ngành và doanh nghiệp, kinh phí còn hạn hẹp, không tổ chức được những sự kiện quy mô cả trong và ngoài nước.
Một số làng nghề có tiềm năng như: Mây tre đan ở Chương Mỹ, khảm trai Chuyên Mỹ, thêu Quất Động..., mặc dù được đầu tư phát triển du lịch từ năm 2003-2004, nhưng trên thực tế, du khách rất thưa thớt. Vì sao vậy?
- Những năm qua, các làng nghề mây tre đan Phú Vinh - Phú Nghĩa - Chương Mỹ; khảm trai Chuyên Mỹ - Phú Xuyên; thêu Quất Động, sơn mài Hạ Thái - Thường Tín; nón Chuông - Thanh Oai…, vẫn có nhiều đoàn khách du lịch quốc tế và trong nước đến thăm quan, tuy không đông như gốm sứ Bát Tràng, lụa Vạn Phúc (2 làng nghề được đánh giá khá thành công trong kết hợp giữa du lịch và phát triển nghề). Nguyên nhân là do chưa có sự đầu tư thích đáng về hạ tầng, dịch vụ, nhân lực phục vụ du lịch.
Phát triển du lịch tại làng nghề có những đặc thù riêng. Từ trước đến nay, người dân chỉ quan tâm đến làm nghề, còn việc làm du lịch như thế nào vẫn là một khái niệm mới mẻ. Để phát triển du lịch của các làng nghề trên địa bàn, UBND thành phố đã ban hành Đề án bảo tồn, phát triển nghề và làng nghề Hà Nội đến năm 2020, trong đó có chương trình phát triển làng nghề gắn với du lịch do Sở Công Thương tham mưu đề xuất, đã được các sở, ngành liên quan tham gia đóng góp ý kiến và đang trình UBND thành phố phê duyệt.
Mới đây, Sở Công Thương phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức giới thiệu phòng trưng bày sản phẩm làng nghề Hà Nội, từ đó, đưa ra chương trình phát triển làng nghề gắn với tour du lịch. Liệu giải pháp này có đem lại hiệu quả không, thưa bà?
- Phòng trưng bày tổ chức tại 176 Quang Trung, Hà Đông, với diện tích hơn 300 m2, đã đi vào hoạt động ổn định và phát huy hiệu quả bước đầu. Việc giới thiệu phòng trưng bày sản phẩm làng nghề Hà Nội sẽ giúp cho bạn bè trong và ngoài nước được chiêm ngưỡng những sản phẩm độc đáo, tinh xảo, kết hợp hài hòa giữa giá trị truyền thống văn hóa và kinh tế. Đây được coi là điểm nhấn, điểm đến, giúp các đơn vị lữ hành đưa ra chương trình phát triển làng nghề gắn kết với tour du lịch.
Phòng trưng bày chính là cầu nối giữa các nhà nhập khẩu trên toàn thế giới với các nhà sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ hàng đầu của Hà Nội. Tại đây, các nhà nhập khẩu có cơ hội mua những sản phẩm chất lượng tốt với giá cạnh tranh.
Muốn thu hút khách du lịch phải đầu tư vào những cơ sở có tiềm năng dịch vụ để khách có thể thưởng thức đặc sản của làng nghề, như: Văn nghệ, ẩm thực, mua sắm sản phẩm độc đáo của làng nghề... Tuy nhiên, cần duy trì làng nghề theo hướng giữ gìn nét độc đáo, bản sắc dân tộc riêng.
Kết nối làng nghề với du lịch là sự hợp tác cùng có lợi. Các tuyến du lịch làng nghề cần gắn với tham quan di tích lịch sử - văn hóa, sinh thái, trong đó phải khai thác hợp lý, hiệu quả các nguồn tài nguyên tự nhiên và nhân văn của Hà Nội để tạo ra các sản phẩm đặc thù hấp dẫn khách du lịch, đặc biệt là các sản phẩm du lịch văn hóa, du lịch sinh thái ở các quận, huyện: Tây Hồ, Sóc Sơn, Đông Anh, Gia Lâm, Phúc Thọ, Sơn Tây, Ba Vì, Mỹ Đức…
Xin cảm ơn bà!