Nghệ An: Nhiều đối tượng có nguy cơ hưởng lương hưu thấp

Cán bộ ngành BHXH huyện Nam Đàn rà soát chế độ lương hưu

Ông Lê Thiết Hùng - Giám đốc BHXH huyện Nam Đàn - cho biết, năm 2015, huyện có 28 giáo viên sinh trong các năm từ 1955 - 1958 do chưa đủ điều kiện để hưởng chế độ hưu trí, nên đã phải cấp kinh phí cho cơ quan BHXH để hỗ trợ một phần kinh phí đóng BHXH và mức lương về hưu của họ không bảo đảm cuộc sống. Tại thời điểm này, có 10 giáo viên khác cũng đang được hỗ trợ để nâng mức lương hưu bằng với mức lương cơ sở sau khi về hưu. Theo lý giải của cơ quan BHXH huyện Nam Đàn: Sở dĩ mức lương hưu của các giáo viên mầm non thấp vì trước đây dù làm giáo viên nhưng họ không được trả lương mà chỉ được trả bằng công điểm và không đóng BHXH.

Đơn cử trường hợp cô Nguyễn Thị Vỹ, giáo viên Trường mầm non Nam Xuân (Nam Đàn) chính thức nghỉ hưu từ tháng 6/2017. Cô tâm sự: “Tôi về hưu, cầm quyết định của cơ quan BHXH mới biết lương hưu của mình chỉ được 1,3 triệu đồng/tháng. Số tiền này, chỉ bằng 1/3 so với thời điểm đi làm thì làm sao để xoay xở được...”. Cũng theo cô Vỹ, làm giáo viên mầm non từ năm 1980, do điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, nên nghề giáo viên mầm non vẫn được gọi chung là “cô nuôi dạy trẻ” và “lương” để chi trả cho giáo viên được tính bằng thóc, gạo do các hợp tác xã trả. Bước ngoặt của giáo viên mầm non chỉ bắt đầu từ năm 1995 khi nhà nước có chủ trương cho giáo viên mầm non được đóng bảo hiểm. Tuy nhiên, phải đến năm 2011, các cô mới chính thức được trả lương theo ngạch bậc sau khi tỉnh có chủ trương chuyển đổi hơn 500 trường mầm non bán công sang công lập. Từ đó đến nay, ba năm một lần được tăng lương và bậc lương cuối cùng cô nhận trước khi về hưu là 3,96.

Hiện, 3 đối tượng chính có nguy cơ hưởng lương hưu thấp sau khi về hưu. Thứ nhất, ngoài đối tượng là giáo viên mầm non (sinh từ năm 1970 trở về trước và chủ yếu là vùng nông thôn), hàng nghìn giáo viên bậc tiểu học, THCS thuộc diện giáo viên hợp đồng và giáo viên ở các trường ngoài công lập. Đây là những giáo viên dù đã được đóng bảo hiểm nhưng mức đóng chỉ bằng hoặc ngang với mức lương tối thiểu. Đối tượng thứ 2 là đội ngũ bán chuyên trách cấp xã. Hiện, Nghệ An có khoảng 5.000 người là Phó ban chuyên trách ở xã như Phó Chủ tịch các hội, Phó Bí thư đoàn xã, Phó trưởng công an xã... Đây là những trường hợp trước đây chưa đóng hoặc chỉ đóng bảo hiểm tự nguyện và từ năm 2016 được chuyển sang đóng bảo hiểm bắt buộc. Tuy nhiên, mức đóng cũng chỉ bằng mức lương cơ sở. Đối tượng còn lại là khoảng 60.000 lao động (chiếm 30%) ở các doanh nghiệp ngoài nhà nước.

Theo bà Trần Thị Hà - Trưởng phòng Quản lý thu (BHXH tỉnh Nghệ An): Theo Nghị định số 49/2013/NĐ - CP của Chính phủ, người sử dụng lao động phải đóng bảo hiểm cho lao động căn cứ theo mức lương + phụ cấp lương + các khoản bổ sung. Nhưng hiện nay, để bớt chi phí, rất nhiều chủ doanh nghiệp chỉ đóng bảo hiểm cho người lao động theo mức lương tối thiểu.