Nhiều tiềm năng cho xuất khẩu thịt lợn Việt Nam

Ảnh minh họa

Chủ yếu xuất khẩu sang Trung Quốc

Theo thống kê từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), mỗi năm, ngành nông nghiệp Việt Nam xuất khẩu (XK) đạt kim ngạch trên 30 tỷ USD với 10 ngành hàng chủ lực, đạt giá trị XK trên dưới 1 tỷ USD. Tuy nhiên, dù Việt Nam là quốc gia có tiềm năng chăn nuôi lớn với năng suất sản xuất 27,5 đến 28 triệu con lợn, 300 triệu con gia cầm, 0,5 triệu bò sữa, 2 triệu tấn thịt; nhưng sản phẩm ngành chăn nuôi lại chưa góp mặt trong kim ngạch XK. Việc XK thịt lợn Việt Nam sang các nước vẫn chưa có sự đột phá; chủ yếu là XK lợn hơi sang Trung Quốc qua đường tiểu ngạch.

Theo báo cáo từ Hãng Nghiên cứu toàn cầu (IBC), trong năm 2016, Việt Nam XK tiểu ngạch sang Trung Quốc đạt gần 12 triệu con lợn (33.000 con/ngày). Dự kiến năm 2017, Việt Nam XK khoảng 2,4 triệu con (giảm 80% so với năm 2016). Nếu tình hình không khả quan, con số XK trên sẽ giảm sút, chỉ đạt 1,17 triệu con…

Còn XK lợn thịt xẻ chính ngạch, Việt Nam mới xuất sang thị trường Hồng Kong và Malaysia khoảng 15-20 ngàn tấn (tương đương 200.000 con), trong giai đoạn từ năm 2013 - 2016. Qua các con số trên cho thấy, tình hình XK thịt lợn của Việt Nam hiện tại hoàn toàn không tương xứng với tiềm năng sản xuất.

Theo các chuyên gia và DN, để đẩy mạnh XK thịt lợn sang các nước, vấn đề an toàn dịch bệnh là hết sức quan trọng. Bà Nienke Trooster - Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Đại sứ quán Hà Lan tại Việt Nam - chia sẻ, Hà Lan cũng như các nước EU đều quy định nhập khẩu thịt và sản phẩm thịt được thống nhất giữa các nước thành viên và Ủy ban châu Âu là đối tác đàm phán duy nhất với tất cả các nước ngoài EU về các điều kiện nhập khẩu thịt và sản phẩm thịt động vật. Theo đó, EU yêu cầu tất cả sản phẩm nhập khẩu phải đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn cao giống như đối với sản phẩm của các nước thành viên EU, không chỉ về mặt vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng mà còn liên quan đến an toàn dịch bệnh động vật của EU.

Theo Cục Thú y, hiện nay có không ít thị trường đang bày tỏ nhu cầu cần nhập khẩu sản phẩm thịt lợn của Việt Nam. Tuy nhiên, họ đều đưa ra hàng loạt yêu cầu rất khắt khe. Ví dụ đối với thị trường Hàn Quốc, năm 2016 nước này phải nhập khẩu các sản phẩm thịt với tổng trị giá lên tới hơn 5 tỷ USD. Đối với thịt lợn, nước này yêu cầu sản phẩm nhập khẩu vào thị trường của họ phải có nguồn gốc từ quốc gia/vùng XK không có bệnh lở mồm long móng (LMLM) và phải được Tổ chức Thú y thế giới (OIE) công nhận. Do hiện nay, Việt Nam chưa được OIE công nhận sạch bệnh LMLM nên Việt Nam chưa đủ điều kiện để Hàn Quốc tiến hành đánh giá rủi ro nhập khẩu đối với thịt lợn.

Cần tổ chức theo chuỗi

Phát biểu tại Diễn đàn Xúc tiến xuất khẩu thịt lợn Việt Nam, ông Gabor Fluit - Tổng giám đốc De Heus châu Á cũng đã chia sẻ về cơ hội XK và cả những thách thức cho sản phẩm chăn nuôi, đặc biệt là thịt lợn Việt Nam. Đồng thời, chia sẻ về mô hình chuỗi liên kết của De Heus, kinh nghiệm tổ chức thành công chuỗi liên kết sản xuất thịt gia cầm XK, cũng như những nỗ lực góp phần vào việc phát triển nguồn thực phẩm sạch và bền vững.

Nhận định về những thị trường tiềm năng khác, ông Vũ Trọng Nghĩa - Giám đốc Công ty CP Đầu tư và thương mại Biển Đông - cho biết, sản phẩm thịt lợn Việt Nam còn “rộng cửa” ở nhiều thị trường, thậm chí là các thị trường khó tính như Hàn Quốc, Nhật Bản. Tuy nhiên, để xuất khẩu thịt lợn sang các thị trường khó tính này, doanh nghiệp Việt Nam cần quan tâm và đầu tư thích đáng về vấn đề công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm. “Chúng tôi cũng mong muốn sẽ nhận được sự hỗ trợ tích cực của các cơ quan chức năng, nhất là cơ quan thú y để sớm hoàn thành các thủ tục về vùng an toàn dịch để đưa thịt lợn đi nước ngoài", ông Nghĩa nói.

Theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám, cơ hội XK chăn nuôi của Việt Nam đã tới vì Việt Nam đã ký được hiệp định thương mại với 12 nước. Bên cạnh đó, chúng ta đang trong quá trình tái cơ cấu lại ngành chăn nuôi theo hướng giảm giá thành, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật và đặc biệt là đảm bảo an toàn vệ sinh dịch bệnh. Rào cản thương mại đã được mở, vấn đề còn lại là đáp ứng rào cản kỹ thuật, chăn nuôi an toàn dịch bệnh và an toàn thực phẩm. Khi đã mở cửa thì phải giảm giá thành để cạnh tranh. Những công việc này đòi hỏi chúng ta phải tổ chức lại sản xuất theo chuỗi sản phẩm.

Các DN ký Thoả thuận thực hiện liên kết chuỗi sản xuất thịt lợn sạch để XK

Trong dịp này, Câu lạc bộ Nông nghiệp công nghệ cao, Tập đoàn De Heus, Công ty CP và Đầu tư thương mại Biển Đông cùng Công ty máy móc Daewon đã ký kết thoả thuận thực hiện liên kết chuỗi sản xuất thịt lợn sạch để XK. Sự tham gia ký kết này mở ra một hướng đi chung trong chiến lược phát triển của các bên với mục đích mang lại cho cộng đồng chuỗi giá trị cung ứng thịt heo sạch, an toàn hướng đến XK.